Suplementacja witaminy D - nowe zalecenia 2018.

Post zaktualizowany, wersja z godz. 14 nieaktualna. Wkradł się błąd i podałam wytyczne z 2013r. Teraz już wszystko aktualne. Przepraszam.

Wiem, że wytyczne te (2018) były znane już podczas tworzenia mojego przedniego wpisu odnośnie suplementacji witaminy D. Jednak nie chciałam przedstawiać tu suchych faktów, tylko zebrać informacje na temat rekomendacji tych zaleceń po przez pediatrów i neonatologów. 

Prowadzone były badania przez polskich i zagranicznych naukowców i ustalono co następuje:

Zalecenia dotyczące przyjmowania witaminy D w populacji ogólnej i w grupach ryzyka niedoborów witaminy D

Kobiety w ciąży i karmiące piersią:

1.    Kobiety planujące ciążę powinny otrzymywać odpowiednią ilość witaminy D, taką jak w przypadku ogólnej populacji osób dorosłych, jeżeli to możliwe pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy.

2.    Po potwierdzeniu ciąży suplementację należy prowadzić pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy, co pozwoli utrzymać optymalne stężenia w granicach >30–50 ng/ml.

3.    Jeżeli oznaczenie 25(OH)D nie jest możliwe, zalecane jest stosowanie witaminy D w dawce 2000 IU/dobę przez cały okres ciąży i laktacji.

Noworodki urodzone przedwcześnie – <32. tygodnia ciąży:

1.    Zalecane jest rozpoczęcie suplementacji od dawki 800 IU/dobę od pierwszych dni życia (jeżeli możliwe jest żywienie enteralne), niezależnie od sposobu karmienia.

2.    Suplementację należy prowadzić pod kontrolą stężenia 25(OH)D w surowicy zarówno w trakcie pobytu dziecka w szpitalu (pierwsza kontrola po 4. tyg. suplementacji), jak i w opiece ambulatoryjnej.

3.    Przy łącznej podaży witaminy D z suplementów oraz diety wynoszącej >1000 IU/dobę istnieje ryzyko jej przedawkowania, szczególnie u noworodków z masą urodzeniową <1000 g.

Noworodki urodzone przedwcześnie – 33.–36. tygodnia ciąży:

1.    400 IU/dobę od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu karmienia.

2.    Nie ma wskazań do rutynowego oznaczania stężenia 25(OH)D. Suplementację pod kontrolą stężenia 25(OH)D należy rozważyć u dzieci z grupy ryzyka (żywienie pozajelitowe >2. tyg., ketokonazol >2 tyg., leczenie przeciwdrgawkowe, cholestaza, masa urodzeniowa <1500 g).

Noworodki donoszone i niemowlęta:

1.    0–6 miesięcy: 400 IU/dobę od pierwszych dni życia niezależnie od sposobu karmienia.

2.    6.–12. miesiąca życia – dawka 400–600 IU/dobę, w zależności od dobowej dawki witaminy D dostarczanej z pokarmem.

Dzieci (1.–10. roku życia):

1.    W okresie od maja do września u zdrowych dzieci przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami co najmniej przez 15 minut w godzinach od 10 do 15, bez stosowania kremów z filtrem, suplementacja witaminą D nie jest konieczna, chociaż jest wciąż zalecana i bezpieczna.

2.    Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 600–1000 IU/dobę, zależnie od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.

3.    U dzieci z otyłością wymagana jest suplementacja w dawce 1600–4000 IU/dobę, w zależności od stopnia otyłości.

Młodzież (11.–18. roku życia):

1.    W okresie od maja do września u zdrowych nastolatków przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez co najmniej 15 minut w godzinach od 10 do 15, niestosujących kremów z filtrem, suplementacja witaminą D nie jest konieczna, chociaż jest wciąż zalecana i bezpieczna.

2.    Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 800–2000 IU/dobę, zależnie od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.

3.    U nastolatków z otyłością wymagana jest suplementacja w dawce 1600–4000 IU/dobę, w zależności od stopnia otyłości.

Dorośli (19.–65. roku życia):

1.    W okresie od maja do września u zdrowych osób przebywających na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami co najmniej przez 15 minut w godzinach od 10 do 15, niestosujących kremów z filtrem, suplementacja witaminą D nie jest konieczna, chociaż jest wciąż zalecana i bezpieczna.

2.    Jeżeli powyższe warunki nie są spełnione, zalecana jest suplementacja w dawce 800–2000 IU/dobę, zależnie od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.

3.    U dorosłych z otyłością wymagana jest suplementacja w dawce 1600–4000 IU/dobę, w zależności od stopnia otyłości

Seniorzy (65.–75. roku życia) oraz osoby z ciemną karnacją skóry:

1.    Z uwagi na zmniejszoną skuteczność syntezy skórnej zalecana jest suplementacja witaminy D w dawce 800–2000 IU/dobę, zależnie od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok

2.    Seniorzy z otyłością wymagają suplementacji w dawce 1600–4000 IU/dobę, w zależności od stopnia otyłości

Seniorzy (>75. roku życia):

1.    Z uwagi na zmniejszoną skuteczność syntezy skórnej oraz potencjalnie obniżoną absorpcję z przewodu pokarmowego i zmieniony metabolizm witaminy D zalecana jest suplementacja witaminy D w dawce 2000–4000 IU/dobę, zależnie od masy ciała i podaży witaminy D w diecie, przez cały rok.

2.    U starszych seniorów z otyłością wymagana jest suplementacja w dawce 4000–8000 IU/dobę, w zależności od stopnia otyłości.

Jaka dawka witaminy D jest bezpieczna?

Górne dopuszczalne dobowe dawki witaminy D dla zdrowej populacji wynoszą w przypadku:

1.    noworodków i niemowląt: 1000 IU/dzień

2.    dzieci w wieku 1–10 lat: 2000 IU/dzień

3.    młodzieży w wieku 11–18 lat: 4000 IU/dzień

4.    dorosłych i seniorów: 4000 IU/dzień.

Należy podkreślić, że górnych dopuszczalnych dobowych dawek nie należy mylić z dawkami rekomendowanymi w procesie leczenia niedoboru witaminy D i nie powinno się ich przekraczać bez nadzoru medycznego.

Źródło: Witamina d, jaka dawka jest bezpieczna?(klik)

Zdania pediatrów i neonatologów są podzielone. Oczywiście nadal większość uważa, że nadmiar nie szkodzi, jednak są też tacy, którzy poddają wątpliwości podaż preparatów wit. D noworodkom i niemowlętom karmionym mm, bez uwzględniania podaży z diety, przynajmniej do końca 3-go miesiąca życia. Wszystko przez to, że znajdują się lekarze, których zastanawiają "kolki" i dolegliwości jelitowo-brzuszne u niemowląt. Oczywiście sama witamina D nie przyczynia się prawdopodobnie do tych problemów. Jednak tłuszcze, w których jest rozpuszczona już tak i stąd ta właśnie wątpliwość. I ja się też z nią zgadzam. Tzn. jeśli u dziecka karmionego mm, pojawiają się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, warto jednak przemyśleć podaż dodatkowej dawki witaminy D i pokusić się jednak o przeliczenie, przynajmniej do końca 3-go miesiąca życia.
We wcześniejszych zaleceniach górne granice uznawano za prawdopodobnie nieszkodliwe. Teraz tak się tego nie ocenia. Choć obawiam się, że nikt nie sprawdzał tych górnych granic na noworodkach i niemowlętach oraz kobietach w ciąży, bo nie wolno (i bardzo dobrze!!), więc nie do końca jednak wiadomo, czy nie szkodzą. 

Przypominam, że wszelkie informacje medyczne zawarte na blogu mają charakter poglądowy, a wszelkie decyzje należy skonsultować  z lekarzem lub podjąć we własnym zakresie, na własną odpowiedzialność!